“شیر برقی” یا “سلنوئید ولو” دستگاهی است که در صنعت در قسمت تاسیسات به وفور استفاده میشود. در واقع سلنوئید ولو یک شیر کنترل شده الکترومکانیکی است که دارای یک کویل به همراه هسته مغناطیسی است. این دو قسمت به مانند یک سیم پیچ عمل میکنند.
به هستهای که در این سیم پیچ وجود دارد، پیستون میگویند. زمانی که پیستون حرکت نکند، موجب بسته شدن یک حفره کوچک میشود. در حقیقت زمانی که جریان الکتریکی به سلنوئید اعمال میشود، یک میدان مغناطیسی به وجود میآید؛ این میدان مغناطیسی با وارد کردن نیرو به پیستون، موجب حرکت آن میشود. زمانی که هسته حرکت کند مجرا باز و بسته خواهد شد. وظیفه سلنوئید ولو کنترل جریان سیالات است یعنی این شیر هم به عنوان شیر برقی هوا و هم به عنوان شیر برقی آب مورد استفاده قرار میگیرد.
کاربردهایی که برای سلنوئید ولو میتوان نام برد عبارتاند از:
✔️صنایع نفت،✔️صنایع گاز و پتروشیمی،✔️کنترل کردن یک شیر صنعتی بزرگتر،✔️کنترل سیلندرها (در سیستمهای پر قدرت بادی و یا هیدرولیک)،✔️تهویه مطبوع،✔️سیستمهای تبرید،✔️کنترل سیالات وارد شده به موتور و …
در حالت کلی سلنوئید ولو دارای دو نوع است که نوع اول پنوماتیکی و نوع دوم هیدرولیکی است که برای خرید شیر برقی لازم است نوع آن را مشخص کنید لذا هر کدام کاربرد و مشخصات خاصی دارند.
زمانی که قصد خرید سلنوئید ولو را دارید قطعا با قیمتهای متفاوتی رو به رو خواهید شد قیمت شیر برقی به عوامل مختلفی همچون برند، جنس، کاربرد، نوع شیر و … بستگی دارد. لازم است اشاره کنیم که ویژگیهای خوبی که در این شیر دیده میشود سرعت بالا، طراحی یکپارچه، قابلیت اطمینان بالا، سرویس دهی طولانی و … از جمله این ویژگیها هستند.
قیمت شیر برقی پنوماتیک
باید بدانید که قیمت شیر برقی پنوماتیک به برند و ابعاد شیر برقی بستگی دارد. معمولا شیر برقی پنوماتیک اروپایی از شیر های برقی چینی گران تر می باشند. سعی کنید که محصولات با کیفیت را خریداری کنید و کیفیت را فدای قیمت نکنید چرا که محصولات با کیفیت طول عمر بالاتری دارند.
خرید شیر برقی پنوماتیک
برای این که یک خرید و انتخاب مناسبی در رابطه با شیر برقی پنوماتیک داشته باشیم. حتما باید اطلاعات کافی راجع به انواع شیر برقی پنوماتیک داشته باشیم و نکاتی را مد نظر خود قرار دهیم:
حتما در هنگام خرید به نوع اتصالی برای هر دستگاه ، به مشخصات الکتریکی و تغذیه بوبین، میزان فشاری که میتواند تحمل کند، ماکزیمم و مینیمم اختلاف فشار بین ورودی و خروجی در آن و … حتما دقت کنید.
مزایای استفاده از سلونوئید عبارتند از:
✅سرعت عملکرد
✅امکان قطع و وصلی سریع و به موقع
✅سرویس دهی طولانی مدت
✅کیفیت بالا
✅طراحی یکپارچه
✅صرفه جویی در مصرف برق
فروشگاه نوین صنعت عرضه کننده انواع لوازم پنوماتیک از جمله شیر برقی با بهترین قیمت و کیفیت میباشد.
انواع شیر برقی
در رابطه با انواع این شیر ها باید گفت انواع بسیار متفاوتی دارند و حتی می توان آن ها را با توجه به عوامل مختلفی دسته بندی کرد.
که عوامل عبارت اند از: موقعیت سوپاپ غیر فعال، مکانیزم باز و بسته شدن پورت ها، تعداد پورت های ورودی و خروجی، تعداد مسیر های جریان یا به عبارتی موقعیت سوئیچینگ می باشند. در حال حاضر معولا با شکل های متنوع و هدف های مختلف طراحی و تولید می شوند.
بهره گیری از این شیرها به طراحان این فرصت را می دهد که انواع سیستم های کنترلی الکتریکی را طراحی کرده و مورد استفاده قرار دهند. دامنۀ عملکردی این شیرها معمولاً مابین 24 تا 220 ولت می باشد.
و این عامل موجب شده که در طراحی انواع شیر های برقی پنوماتیک تنوع گسترده ای وجود داشته باشید. اما باید بدانید که شیر های پنوماتیک با نیروی برق و مغناطیس عمل می کند این شیر ها زمانی مورد استفاده قرار می گیرند که به کنترل خودکار جریان سیال احتیاج باشد.
امروزه برای قطع و وصل کردن همه سیال ها از جمله آب و گاز و… از شیر برقی استفاده می شود. این نوع شیر در صنعت کاربرد زیادی داشته و در حوزه وسیعی استفاده می شود. سیستم های ایمنی از شیر برقی فراوان استفاده می کنند.
این شیر به دلیل نقش کنترل کنندگی که دارد می تواند جریان سیالات مختلف را به خوبی کنترل کند. به طور کلی در همه جاهایی که آب، گاز، روغن، نفت، سیالات و یا هر سیال غیر ویسکوز و روشن وجود داشته باشد شیر پنوماتیک می تواند کاربرد داشته باشد.
شیر برقی پنوماتیک 3/2
گفتنی است که سیستم های پنوماتیکی در صنایع مختلف مانند کارخانه های تولید لبنیات، داروسازی، خودروسازی و … مورد استفاده قرار می گیرند. هر سیستم پنوماتیک متشکل شده از کنترل نیرو، کمپرسور ها و عملگر ها می باشد.
باید بدانید که از شیر های پنوماتیک می تواند جریان گاز ها و مایعات را به صورت کاملا مناسب کنترل نمود. یکی از انواع آن شیر برقی 3/2 می باشد که در سیستم های پنوماتیکی بسیار پر کاربرد می باشد.
باید بدانید عدد اول به کار رفته در نام این این شیر ها نشان دهنده تعداد پورت ها می باشد و عدد دوم نشان دهنده تعداد موقعیت یا پوزیشن شیر می باشد. این شیر دارای سه پورت می باشد که در ادامه بیشتر آن ها را مورد بررسی قرار خواهیم داد:
پورت P
پورت P به طور مستقیم به شلنگ هوای فشرده خروجیکه بعد از گذر واحد مراقبت به شیر برقی کنترل جهت رسیده متصل می شود.
گفتنی است که در مدار پنوماتیکی آن را با عدد 1 نمایش می دهند.
پورت A
پورت A به عنوان خروجی هوای شیر می باشد یک پورت مصرف کننده می باشد و به وسیله این پورت هوای فشرده به واسطه شلنگ به ورودی عملگر ارسال می شود.
پورت R
پورت R همچون پورت T در یک شیر برقی هیدرولیک می باشد که آن را با عدد 3 نمایش می دهند به عبارت دیگر مجرای تخلیه شیر است.
پس از انجام کار به وسیله عملگر ها در بازگشت شفت جک به جای خود هوای فشرده داخل محفظه شیر از این پورت به فضای بیرون هدایت می شود. شیر 3/2 در دو حالت عادی باز و حالت عادی بسته طراحی و تولید می شوند.
که حالت عادی باز یعنی زمانی که تحریک نشده باز می باشد به طوری که هوا از آن عبور کرده و سپس با تحریک شیر بسته می شود. اما در حالت عادی بسته یعنی زمانی که تحریک نشده بسته می باشد و با تحریک باز می شود.
شیر برقی پنوماتیک تک بوبین
به شیر های برقی یک طرفه تک بوبین گفته می شود. در شیر تک بوبین، فنر موجود در داخل شیر پس از قطع برق اسپول شیر را به موضع قبل باز میگرداند. در یک تعریف کلی در رابطه با بوبین باید بگوییم که یک سیم طوبل می باشد که به صورت منظم و مار پیچی منظم پیچیده شده است.
باید بدانید که سه عامل برروی شدت این میدان موثر است. شدت جریان، تعداد سیم ها ودیگری مقدار فاصله از سیم می باشد.
یک سیم معمولی جریان معینی را می تواند ازخود عبور دهد اگر شدت جریان زیاد شود سیم می سوزد. همچنین سیم ها حجم زیادی را اشغال می کنند اما اگر سیم به حالت حلقه درآید. جریان رفت و برگشت در این حلقه دو میدان هم سو در داخل حلقه ایجاد می کند.
یعنی میدان مغناطیسی درمرکز این حلقه میدانی قوی تر ازمیدان یک سیم راست خواهد بود. اگر سیم راست به صورت حلقه ای با n حلقه درآید میدان ناشی از آن به همان اندازه قوی تر خواهد شد. در حال حاضر از شیر برقی پنوماتیک به منظور کنترل خطوط جریان و مسائل ایمنی استفاده می شود.
گفتنی است که این شیرها بیشتر در صنایع شیمیایی مورد استفاده قرار می گیرند. البته استفاده از این شیرها در دیگر صنایع نیز متداول است. زیرا برای قطع و وصل جریان سیال نیازی به کاربر ندارد و می تواند به صورت خودکار انجام شود.
شیر برقی پنوماتیک دو بوبین
به شیر های دو طرفه برقی، شیر برقی پنوماتیک دو بوبین گفته می شود. می توان بگوییم که متداول ترین شیر ها دو طرفه می باشد.
شیر دو طرفه دارای دو پورت میباشد اما در صورتی که در طرح های پیشرفته با توجه به نوع استفاده از سه پورت برخوردار می باشند. شیر برقی2/2 با عملکرد مستقیم، شیر برقی2/2 با عملکرد پایلوت می باشند. که در ادامه آن ها را بیشتر مورد بررسی قرار خواهیم داد.
در شیر برقی2/2 با عملکرد مستقم یک سیم پیچ مغناطیسی به صورت مستقیم موجب باز و بسته شدن مسیر سیال می شود. در این صورت سوپاپ و شافت بدون این که به فشار خارجی وابسته باشند به سمت بالا حرکت می کنند و دیگر احتیاجی به ایجاد ایجاد اختلاف فشار در ورودی و خروجی نمی باشد.
اما در شیر برقی 2/2 با عملکرد پایلوت باید بگوییم که پیستون در حالی که فشار داخلی ایجاد میکند موجب باز شدن و بسته شدن شیر خواهد شد.
عملگر یا اکچویتور ( ACTUATOR )
در شیر های بزرگ و با حجم زیاد و برای باز و بسته کردن شیر ها با نیروی زیاد و همچنین در مکان هایی که پرسنل نمیتوانند شیر ها را باز یا بسته کنند از عملگر ها یا اکچویتور ها استفاده میشود.
این عملگر ها شیر ها را به صورت خطی و دورانی باز و بسته میکنند و دارای سه نوع الکتریکی , هیدرولیکی و نیوماتیکی می باشند که نوع نیوماتیکی پر استفاده ترین عملگر می باشد. این عملگر ها یا اکچویتور ها میتوانند ضد انفجار بوده و در مکان های خطرناکی با مواد قابل اشتعال به کار گرفته شوند.
مدل ضد انفجار اکچویتور این شیر برقی ها که با دارا بودن حفاظت های ویژه و قاب های مخصوص اطمینان را برای مصرف کننده برای استفاده در محیط های خطرناکی با مواد اشتعال زا مانند الکل و بنزین و تینر ایجاد میکنند.
نحوه عملکرد شیر برقی
وقتی برق توسط فرمانی قطع شود خاصیت مغناطیسی نیز از بین رفته و این سد کننده توسط فنری به سرعت به جای خود برمیگردد و مانع عبور مایع یا گاز میشود این مکانیز در شیر های نرمالی اوپن NO برعکس می باشد.
برخلاف شیرهای دستی و مکانیکی در شیر برقی توان محدودی برای عملکرد شیر وجود دارد. در نتیجه لازم است که این توان محدود به بهترین شیوه و بالاترین بازده ممکن به کار رود. عنصر عملکرد در این نوع شیر میتواند سولنوئید یا موتور برقی باشد.
معمولا در سیستم های صنعتی هیدرولیک یا پنتوماتیک موتور برقی به ندرت کاربرد دارد. ولی زمانی که گذرگاه بزرگی برای عبور سیال کم فشار مورد نیاز باشد از موتور برقی استفاده میشود.
معمولا این موتورها همراه با چرخ دنده یا جعبه دنده کاهنده برای باز و بسته کردن شیر ها به کار میرود و دو جهتی عمل میکنند. عملکرد شیرها دارای تنوع است و انعطاف پذیری مناسبی را فراهم می کند.
شیرهای برقی دارای سه عملکرد مختلف هستند:
✔️عملکرد غیر مستقیم: سادهترین عملکرد را دارند و برای بسته شدن شیر, یک فنر کوچک هسته را به سمت پایین فشار میدهد. در اطراف این هسته یک سیم پیچ قرار دارد.
✔️عملکرد نیمه مستقیم: در این نوع برای باز و بسته شدن شیر, از اختلاف فشار سیال استفاده میشود. ورود و خروجی این شیر توسط یک واسط لاستیکی از یکدیگر جدا میشود.
✔️عملکرد نیمه مستقیم: این شیرها در فشار صفر کار میکنند و شدت جریان زیادی را کنترل میکنند.
شیر برقی با عملکرد مستقیم
در این مدل ولو پیستون مغناطیسی به صورت مستقیم باعث باز و بسته شدن مسیر سیال میگردد و نیاز به اختلاف فشار بین ورودی و خروجی نیست. در عمل حجم کمی از جریان سیال را از خود عبور میدهد و با بیشتر سیالات ائم از آب، هوا، بخار، روغن و یا هر سیال سازگار با مواد قسمت وت پارت یا در تماس با سیال استفاده می شود و در های کاربردی شامل دستگاه توزیع کارتریج قهوه، خشک کن هوا، سونا و سیستمهای خلاء مورد استفاده قرار بگیرد.
شیر برقی با عملکرد غیر مستقیم
در سلنوئید ولوهای با عملکرد غیر مستقیم servo operated یا pilot operated از اختلاف فشار سیال بین مجراهای ولو برای باز و بسته شدن استفاده میشود. معمولا این نوع از ولوها نیازمند یک اختلاف فشار حداقلی ۰.۵ bar میباشند.
ورودی و خروجی توسط یک واسط لاستیکی از یکدیگر جدا شده است که دیافراگم نامیده میشود. این واسط لاستیکی دارای یک حفره میباشد که سیال از طریق آن میتواند به بخش بالایی جریان پیدا کند. میزان فشار و همچنین فنری که در بالای دیافراگم قرار دارد، بسته ماندن ولو را تضمین میکند.
چمبر بالای دیافراگم از طریق یک مسیر کوچک به مجرای فشار پایین متصل میباشد. این اتصال در حالت بسته توسط ولو قطع میشود. قطر این حفره پایلوت از قطر حفره دیافراگم بزرگتر است. هنگامی که سلنوئید تحریک میشود، حفره پایلوت باز شده که باعث میشود فشار بالای دیافراگم افت کند.
به علت اختلاف فشار دو طرف دیافراگم، دیافراگم بالا رفته و سیال میتواند از ورودی به خروجی جریان پیدا کند. سلنوئید ولوهای غیر مستقیم میتوانند تنها برای یک جهت جریان استفاده شوند. این نوع از سلنوئید ولو در کاربردهای با اختلاف فشار کافی و شدت جریان بالا مورد استفاده قرار میگیرند.
شیر برقی با عملکرد نیمه مستقیم
سلونوئید ولوهای با عملکرد نیمه مستقیم، مشخصههای دو نوع قبلی را با هم دارا میباشد. این ولوها میتوانند در فشار صفر کار کرده و در عین حال شدت جریان زیادی را کنترل کنند. این نوع از ولو از یک نظر تا حدودی مشابه ولو غیرمستقیم بوده و دارای یک دیافراگم و یک حفره کوچک در دو طرف میباشد. تفاوت آن در این است که پیستون آن مستقیما به دیافراگم متصل میباشد.
هنگامی که پیستون به سمت بالا حرکت میکند، مستقیما دیافراگم را حرکت داده تا ولو را باز کند. به طور همزمان، حفره دیگری توسط پیستون باز شده که قطر بزرگتری نسبت به حفره اول در دیافراگم دارد. این باعث افت فشار در چمبر بالای دیافراگم خواهد شد. در نتیجه دیافراگم نه تنها توسط پیستون، بلکه توسط اختلاف فشار نیز به بالا حرکت خواهد کرد.
این ترکیب باعث میشود تا ولو بتواند در فشار صفر کار کند و در عین حال بتواند جریان بالایی را کنترل کند. اغلب، سلنوئید ولوهای نیمه مستقیم نسبت به غیر مستقیم دارای کویلهای قویتری میباشند. این نوع از ولوها با نام assisted-lift valve نیز شناخته میشوند.
شیر برقی 2/2
در ابتدا باید بگوییم که این شیر به شیر برقی آب هم شناخته می شوند. اغلب از این نوع شیر برای عبور هوا و آب استفاده می شود.
شیر برقی 2/2 دارای یک خروجی و یک ورودی می باشد که معمولا بدنه آن آلیاژ و برنج یا در مواقع خاصی که احتمال دارد مواد عبورکننده از داخل آن و یا محیط اطراف آن ایجاد خورندگی کنند. برای ساخت آن از متریال استیل استفاده می نمایند. در این نوع شیر برقی یک بوبین گرد دیده می شود که اغلب جنس سیم پیچ آن با توجه به کیفیت و یا برند از مس یا آلومینیوم می باشد.
در حقیقت شیر 2/2 را می توانید با دو نوع متفاوت در بازار مشاهده نمایید. مثلا در دو نوع نرمالی اپن و نرمالی کلوز دیده می شوند.
مادامی که برق روی بوبین نباشد یا در حالت عادی بسته یا باز است که بیته به احتیاج قابل انتخاب می شود. این شیر برقی معمولا در کشور آلمان ، ایتالیا، ترکیه و … طراحی و تولید می شوند.
در صنعت به طور گسترده از شیر 2/2 استفاده می شود که به عبارتی یک شیر کنترل شده الکترومکانیکی می باشد. اساسا با اعمال جریان الکتریکی به این شیر یک میدان مغناطیسی ایجاد می شود که این میدان ایجاد شده به پیستون داخل شیر نیرو وارد می کند.
شیر برقی 2/2 شامل قسمت هایی همچون بدنه، ورودی و خروجی، سیم پیچ، میله آهنی، شیر کنترلی، فنر، کابل کنترلی می باشد. عملکرد شیر های 2/2 می تواند که به صورت مستقیم، غیر مستقیم ، نیمه مستقیم باشد. از دیگر کاربرد های این شیر میتوان به آبیاری گیاهان اشاره کرد.
شیر برقی بک فیلتر
شیر بک فیلتر نوع دیگری از شیر های برقی می باشد که اغلب در سیستم های جمع آوری گرد و غبار ، استفاده در فرآوری محصولات بتنی و یا فرآوری مواد ریخته گری و غذایی ، غبارگیری محصولات کشاورزی و … به کار گرفته می شوند.
شما می توانید که این نوع شیر را در سایز و اندازه های متفاوت مشاهده نمایید که در استاندارد های روز سایزهای سه چهارم اینچ ، یک اینچ و یک ویک دوم اینچ را می توانید مشاهده کنید. از آن جایی که از اتصالات فشرده سازی یکپارچه ای برخوردار است می توان ان ها را به سرعت نصب کرد و نصب آن ها نیز آسان می باشد. این شیر ها از دو قسمت سولونوئید و شیر تشکیل شده است.
در اصل به سولونوئید بوبین برقی هم می گویند که توانایی قطع و وصل و یا کنترل جریان سیال را دارد و هر یک از این اعمال طبق دستوراتی دستگاه از سیستم کنترل دریافت می کند، انجام می شوند. به عبارت ساده تر می توان گفت که سولونوئید به تمام قطعات سیم پیچ مفتولی با خاصیت الکترومغناطیسی گفته می شود.
بر اساس نوع برق مصرفی و چند راهه بودن، وضعیت آن ها در حالت غیر فعال به چند دسته تقسیم بندی می شود.
شیر های بک فیلتر انواع مختلفی دارند که از جمله آن ها عبارت اند از : بک فیلتر توربو، شیر بک فیلتر آسکو، بک فیلتر دوراویس.
در هنگام خرید آن ها حتما به نوع ولتاژ اعمالی به آن، نوع اتصال آن برای هر دستگاه، حداقل و حداکثر فشار بار آن، نوع شیر بک فیلتر و کاربرد آن ، اندازه بدنه و دهانه شیر و … دقت نمایید تا انتخابی مناسب داشته باشید.
شیر برقی تایمر دار
و اما شیر برقی تایمر دار یک نمونه دیگر از انواع شیر های برقی می باشد که اغلب در اتوماسیون صنعتی و یا برای ساخت وسیله های گوناگون مورد استفاده قرار می گیرند. در جهت عبور انواع گاز ها و مایعات از این شیر است استفاده می کنند.
این نوع شیر ها هم از بوبین برخوردار می باشند و دارای یک بدنه فلزی هم می باشند. به سیم پیچی که خاصیت مغناطیسی بالایی دارد بوبین گفته می شود که با تحریک آن یک میدان مغناطیسی ایجاد می شود. زمانی که نیروی سیال مورد نظر به پیستون یا آرمیچر وارد می شود تغییراتی درون ساختار این قطعه صورت می گیرد.
در حقیقت با توجه به تعداد خروجی های موجود در شیر های برقی بوبین هم یافت می شود. برای مثال در شیر های برقی تک حالته که یک ورودی و خروجی وجود دارد یک بوبین دیده می شود. اما در رابطه با باز و بسته شدن شیر های برقی تایمر دار باید بگوییم که به وسیله جریان الکتریکی انجام می شود. البته گفتنی است که این نوع شیر ها بسیار شبیه به کنتاکتور می باشند چرا که هر دو برای عملکرد به جریان برق احتیاج خواهند داشت.
این شیر ها با توجه به نوع عملکردی که دارند می توان ان ها را از راه دور کنترل کرد. با توجه به فرستادن فرمان های الکتریکی میزان باز و بسته شدن آن ها ببین صفر تا صد است کنترل می شود.
شیر برقی کتابی
این نوع شیر ها را می توانید به صورتی که از یک یا دو بوبین برخوردار می باشند را مشاهده نمایید. زمانی که یک بوبین را مشاهده کنید با تحریک بوبین شیر برقی موتور بادی و یا جک دچار تغییر وضعیت می شوند.
پس از حذف سیگنال تحریک بوبین شیر برقی موتور و یا جک را به حالت اولیه خود بر می گرداند. اما در شیر برقی کتابی از بوبین در ساختار و ساختمان آن استفاده شده است با تحریک بوبین اول جک و یا موتور تغییر وضعیت می دهد. ولی پس از قطع جریان ورودی به بوبین شیر جک و یا موتور را به حالت اولیه باز نمی گرداند که این کار باید با تحریک بوبین دوم انجام شود.