فهرست مطالب
امروزه انتقال قدرت در بسیاری از فرایندهای صنعتی لازم است با قدرت زیاد و هزینه کم انجام شود؛ نیاز به سیستم های هیدرولیک و پنوماتیک در صنعت به خوبی حس می‌شود. از این دو سیستم همچون پمپ هیدرولیک پیستونی و دنده‌ای، جک هیدرولیک، پمپ پنوماتیک، جک پنوماتیک و… که به بهترین شکل ممکن و با سرعت بالا کار می‌کند، بجای سیستم مکانیکی قدیمی به کار می‌رود. برای این که به خوبی این دو سیستم را شناسایی کنید، بهتر است که این مقاله را به صورت کامل مطالعه کنید.
پنوماتیک چیست؟
پنوماتیک از جمله انواع انرژی است که در حال حاضر در صنایع گوناگون به کار می‌رود و می‌توان گفت که تقریباً اکثر صنایع از این سیستم استفاده می‌کند و شما کمتر کارخانه‌ای را می‌توان مشاهده کنید که از سیستم پنوماتیک استفاده نکند. در قرن حاضر پنوماتیک یکی از انواع ثابت شده انرژی است و انسان بر پایه اعتماد به آن تا به امروزه راه صنعت را طی کرده است. اتصالات پنوماتیک به اشکال مختلفی طراحی می‌شود که هر کدام کارکرد خاصی دارند.
در لغت یونانی پنوما معنی تنفس باد را می‌دهد و پنوماتیک به علمی گفته می‌شود که در خصوص وقایع و حرکات هوایی صحبت می‌کند. در عصر کنونی در بین صنعتگران پنوماتیک تحت عنوان انرژی تمیز و ارزان با ریسک پایین معرفی می‌گردد و کاربرد بسیاری دارد. ضربه گیر پنوماتیک به گونه‌ای طراحی شده است که با به وجود آوردن هوای فشرده لرزه‌ها و نیروهای ناگهانی را به فنرهای مقاوم خود منتقل می‌کند.
هیدرولیک چیست؟
هیدرولیک برگرفته از کلمه هیدرو به معنای جریان حرکت سیال است. هیدرولیک در قرن‌های گذشته تنها معنای آب را می‌داد، ولی بعدها این سیستم اهمیت بیشتری پیدا کرد و این کلمه را با موضوع کسب اطلاعات در خصوص استفاده از آب، مهندسی آب و چرخ‌های آب می‌شناسند.
سیستم هیدرولیک و پنوماتیک چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
در صورتی که بخواهیم به صورت خلاصه و ساده به تفاوت بین سیستم های هیدرولیک و پنوماتیک بپردازیم، اصلی‌ترین عامل کارکرد سیستم پنوماتیک هوا است، ولی در سیستم هیدرولیک اصلی‌ترین عامل حرکت انرژی و فشار منتقل شده از روغن و تبدیل آن به حرکت است؛ البته این تنها تفاوت بین سیستم هیدرولیک و سیستم پنوماتیک نیست، بلکه مزایا و معایب این دو سیستم نشان دهنده مهم‌ترین تفاوت بین این دو موضوع است. از جمله اصلی‌ترین تفاوت بین این دو سیستم می‌توان به موارد زیر اشاره کنیم:
◀️ در سیستم هیدرولیک از روغن هیدرولیک برای کارکرد استفاده می‌شود ولی در سیستم پنوماتیک هوای فشرده مورد استفاده قرار می‌گیرد.
◀️ فشار کاری سیستم پنوماتیک تقریبا ۱۶ بار است و فشار کاری سیستم هیدرولیک بین ۱۵۰ تا ۳۰۰ بار است.
◀️ باتوجه به این که سیستم پنوماتیک از هوای فشرده برای کارکرد استفاده می‌کند، هیچ گونه آلودگی را به دنبال ندارد؛ به همین دلیل این سیستم در صنایعی همچون مواد غذایی که کیفیت و تمیزی هوا اهمیت بسیاری دارد، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مزایا و معایب سیستم پنوماتیک
سیستم پنوماتیک و هیدرولیک نیز مانند هر محصول دیگری که به صورت دست ساز تهیه می‌شود و دارای یک سری مزایا و معایب است که این موضوع نشان دهنده کاربرد این دو سیستم است. در زیر مزایای سیستم پنوماتیک را مورد بررسی قرار می‌دهیم:
بررسی مزایا
🔶 هوا اصلی‌ترین عامل کارکرد سیستم پنوماتیک است و باتوجه به این که هوا در تمامی کره زمین وجود دارد، شما می‌توانید به راحتی از این محصول استفاده کنید.
🔶 در سیستم پنوماتیک از گاز و هوا استفاده می‌کند و از این‌رو خلوص و پاکی این سیستم نسبت به هیدرولیک بیشتر است.
🔶 سیستم پنوماتیک نسبت به تغییرات دما حساسیت کمتری دارد.
🔶 در این سیستم از شیر برقی برای تغییر جهت و کنترل سرعت نیرو استفاده می‌شود.
🔶 این سیستم غیر قابل اشتعال بوده و از این رو امنیت بسیار بالایی دارد.
🔶 سرعت سیستم پنوماتیک سرعت اجرای بالاتری نسبت به سیستم هیدرولیک دارد.
🔶 ضربه گیر پنوماتیک بسیار باکیفیت است و در برابر ضربه مقاومت بالایی از خود نشان می‌دهد.
بررسی معایب
🔴 فشار این سیستم از ۱۰ بار افزایش نمی‌یابد و در صورت نیاز به فشار بالا باید از سیستم هیدرولیک استفاده کنید.
🔴 سیستم پنوماتیک قدرت کمتری دارد و در صورتی که شما نیاز به قدرت بالایی داشته باشید، باید تجهیزات بیشتری را به کار ببرید.
🔴 آماده‌سازی هوا و مراقبت و کنترل آن نیز برای برخی از افراد ممکن است مشکل ساز شود.
مزایا و معایب سیستم هیدرولیک
در موارد زیر، مزایا و معایب سیستم هیدرولیک را مورد بررسی قرار می‌دهیم:
بررسی مزایا
💠 سیستم هیدرولیک از استحکام و قدرت بسیار بالایی برخوردار است.
💠 این سیستم حتی در هنگام بارگیری نیز استارتی آسان و سریع دارد.
💠 تعمیر اجزای این سیستم و نصب آن بسیار ساده‌تر و آسان‌تر است.
💠 این سیستم می‌تواند حرکت خطی را به حرکت چرخشی و بالعکس تبدیل کند.
💠 توانایی برگرداندن راحت و سریع برای حرکت حتی زیر بار نیز از دیگر مزایای سیستم هیدرولیک به شمار می‌رود.
💠 تمامی قطعات سیستم هیدرولیک در حین کار کردن روغن کاری می‌شود و از این رو عمر بیشتری دارد.
💠 سرعت و توان نیز از دیگر مزایای سیستم هیدرولیک است.
💠 سیستم هیدرولیک تولید انرژی بالایی دارد و همین امر در صنایع این محصول را بسیار کاربردی کرده است.
بررسی معایب
🔵 سوخت سیستم هیدرولیک به گونه‌ای است که مقداری آلودگی تولید می‌کند و از این رو آلاینده‌های ایجاد شده می‌تواند مضر باشد.
🔵 احتمال نشت روغن در این سیستم و حتی آتش سوزی نیز وجود دارد.
🔵 در صورت عدم استانداردها، احتمال بروز خطر در حین کارکرد وجود دارد.
🔵 در صورت ریختن روغن از سیستم هیدرولیک، ممکن است خطر آفرین شود.
🔵 سیستم‌های هیدرولیک به کیفیت و دما وابستگی دارند.
🔵 این سیستم نسبت به گرد و غبار و آلاینده‌ها حساس هستند.
کاربرد سیستم هیدرولیک و پنوماتیک چیست؟
سیستم هیدرولیک و پنوماتیک انرژی را به حرکت مکانیکی تبدیل می‌کند و این موضوع اصلی‌ترین کاربرد این دو سیستم است، ولی کنترل فشار به وسیله شیرهای کنترل فشار هیدرولیک و پنوماتیک و شیر برقی پنوماتیک نیز از دیگر کاربردهای این دو سیستم به شمار می‌رود.
اساس کار سیستم هیدرولیک و پنوماتیک به چه صورت است؟
اساس کار سیستم هیدرولیک و پنوماتیک بدین صورت است که تبدیل انرژی در این دو سیستم توسط پمپ تأمین می‌شود. برای انتقال این انرژی و قدرت نیاز به لوله‌ها و بست‌ها است. در واقع می‌توان گفت که اساس کار این دو سیستم بر قانون پاسگال استوار است که از سه قانون زیر پیروی می‌کند:
✅ فشار تمام قسمت‌های سیال در حال سکون یکسان است.
✅ در هر بازه زمانی کم فشار استاتیکی در تمامی جهت‌ها یکسان است.
✅ فشار سیال در صورت تماس با سطوح به شکل عمودی وارد می‌گردد.
✍️ سخن نهایی
سیستم های هیدرولیک و پنوماتیک از جمله دستگاه‌هایی است که برای تأمین انرژی در کارخانه‌ها و صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دو سیستم از برخی جهات با یکدیگر تفاوت دارند و از برخی جهات دیگر نیز شبیه به یکدیگر هستند، بنابراین شما باید بر اساس نیاز خود از این دو محصول استفاده کنید. نظرات و سؤالات خود را برای نوین صنعت کامنت کنید.
نوشته شده در تاریخ ۱۷ دی ۱۴۰۰